ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΠΑΛ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

 ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΠΑΛ

ΘΕΜΑΤΑ

Μη Λογοτεχνικό κείµενο

Γιατί τόση νεανική βία;

1.Είναι δυστυχώς αποδεκτό ότι η βία ενυπάρχει στον πολιτισµό µας, χαρακτηρίζοντας το σύνολο των κοινωνιών, προηγµένων και µη. Εκείνο που δικαιολογηµένα προκαλεί έκπληξη είναι η ολοένα αυξανόµενη συµµετοχή των νέων σε παραβατικές πράξεις.

2.Δυστυχώς η νεολαία που προκαλεί παραβατικές ενέργειες συµµετέχει σε κάθε µορφή παράνοµης συµπεριφοράς. Αρχικά, κάποιες µορφές µπορούν να θεωρηθούν αµιγώς νεανικές, εφόσον η συµµετοχή της νεολαίας σε αυτές είναι καταλυτική. Η βία και η εγκληµατικότητα που οφείλονται σε ιδεολογικά αίτια (θρησκευτικά, πολιτικά, κοινωνικά), όπως η τροµοκρατία, σχετίζονται µε τους νέους, οι οποίοι αποτελούν τα εκτελεστικά όργανα, όχι όµως και τους ηθικούς αυτουργούς. Ωστόσο, οι επικεφαλής του οργανωµένου εγκλήµατος είναι συνήθως ενήλικες, οι οποίοι στρατολογούν νέους, προωθώντας τους σε πράξεις βίας, προκειµένου να την εµπεδώσουν.

3.Οι σύγχρονοι νέοι, ευάλωτοι και ανυπεράσπιστοι, γίνονται εύκολα υποχείρια των επιτηδείων (πολιτικών, θρησκευτικών, αθλητικών παραγόντων), οι οποίοι εµποδίζουν τη νεανική ψυχή µε τυφλό φανατισµό πάνω σε ιδέες και οράµατα κενά και επικίνδυνα για το σύνολο (ναζισµός, ρατσισµός, εθνικισµός, σατανισµός, οπαδισµός). Γνωρίζουν ότι, αν κερδίσουν την ένθερµη υποστήριξη της νεολαίας προς όφελός τους, τότε έχουν κάνει ένα σηµαντικό βήµα για την επιβολή και καθιέρωση της ιδεολογίας τους.

4.Παράλληλα µε αυτή την κατεξοχήν νεανική µορφή βίας είναι η αναφερόµενη ως εκτονωτική µορφή βίας (χουλιγκανισµός, βανδαλισµοί, καταστροφές). Πρόκειται για βίαια ξεσπάσµατα νεανικών οµάδων, χωρίς σαφή αίτια, µε αφορµή κάποια δηµόσια πολιτική, καλλιτεχνική ή αθλητική εκδήλωση. Θύµατα αυτής της έκρηξης είναι συνήθως οι περιουσίες αθώων πολιτών ή του δηµοσίου.

5.Είναι αδιαµφισβήτητο πλέον ότι η κοινωνία και οι δοµές της είναι αυτές που γεννούν τη βία. Πραγµατικά στη σύγχρονη κοινωνία κυριαρχούν φαινόµενα όπως η ανεργία, η φτώχεια, η περιθωριοποίηση, ο ρατσισµός, οι κοινωνικοοικονοµικές ανισότητες. Είναι γεγονός ότι σε κάθε κοινωνία µοχθούν να επιβιώσουν οµάδες µε σοβαρά βιοτικά προβλήµατα. Κατά κύριο λόγο οι οµάδες αυτές εµπεριέχουν πλήθος νέων, οι οποίοι βρίσκονται σε αναζήτηση επαγγέλµατος και εξασφάλισης µιας ισότιµης θέσης µέσα στο

 

κοινωνικό σύστημα. Έτσι λοιπόν, όταν οι νέοι αδυνατούν να ζήσουν σε  έναν κόσμο ειρηνικό, καταφεύγουν στην παρανοµία προκειµένου να εξασφαλίσουν τα προς το ζην.

6.Σε άµεση σχέση µε τις κοινωνικές δοµές πρέπει να αναφερθούν και τα προβαλλόµενα πρότυπα ως άλλο ένα επίσης σηµαντικό αίτιο έξαρσης της νεανικής παραβατικότητας. Οι νεανικές συντροφιές αλλά και η ηρωοποίηση της βίας από τα Μ.Μ.Ε. λειτουργούν ενθαρρυντικά, ώστε οι νέοι να εκδηλώσουν βίαιη συµπεριφορά. Η υπερβολική προβολή της βίας, είτε ως είδησης, είτε ως θεάµατος, εξοικειώνει την αρχικά άµαθη και αγνή νεανική ψυχή µε την εµπειρία της βίας. Η εξοικείωση δίνει τη θέση της στον εθισµό, στην αναζήτηση της βιαιότητας ως θεάµατος και ως ψυχαγωγίας. Η κατάληξη είναι συνήθως η µίµηση, η υιοθέτηση της βίας ως συγκεκριµένη πρακτική, ως αποδεκτή και θαυµαστή µέθοδος επιβολής των θελήσεων του ατόµου. Συνεπώς ο νέος που γαλουχείται µέσα στη βία, λογικό είναι τουλάχιστον να µην την αποδοκιµάζει.

7.Η συµπεριφορά, ωστόσο, αυτή της νεολαίας δεν µπορεί να θεωρηθεί ανεξάρτητη από την υπολειτουργία των παιδαγωγικών παραγόντων, και κυρίως της οικογένειας και της εκπαίδευσης, που χαρακτηρίζει την εποχή µας. Στην οικογένεια η προτεραιότητα δίνεται στην κατάληψη των απλών υλικών αναγκών των νέων µελών. Στην εποχή του καταναλωτισµού οι γονείς θεωρούν ότι έχουν εκπληρώσει το χρέος τους απέναντι στους γόνους τους, όταν εργάζονται αδιάκοπα για να τους προσφέρουν αφειδώς καταναλωτικά αγαθά και άνετη ζωή. Η απουσία διαλόγου και επικοινωνίας χαρακτηρίζει τη σύγχρονη οικογένεια και υποβαθµίζει το ρόλο της. Ο νέος που στερείται ηθικοπνευµατικής καθοδήγησης είναι ευάλωτος στη χειραγώγηση αλλά και στην επιθετική συµπεριφορά.

8.Όµοια, µοναδικός προσανατολισµός του βαθύτατα χρησιµοθηρικού εκπαιδευτικού συστήµατος είναι η επιστηµονική γνώση. Ο νέος και κυρίως ο έφηβος δεν αποκοµίζει στο πλαίσιο της εκπαίδευσης κάποια µορφή ηθικοπνευµατικής καθοδήγησης ή έστω παιδαγωγικής επίδρασης για τη διαµόρφωση της προσωπικότητάς του. Αντίθετα το σχολείο, όπως άλλωστε και η οικογένεια, κάποιες φορές λειτουργούν αυταρχικά σε περιπτώσεις νεανικής επαναστατικότητας ή και παραβατικότητας µε αποτέλεσµα να οξύνουν την αντίδραση του νέου.

Βαγιωνάκη Πολυξένη, Άγονη γραµµή,15/12/09.

(Άρθρο συντοµευµένο και διασκευασµένο για τις απαιτήσεις του κριτηρίου).

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 1η

Α1. Να πυκνώσετε τις πέντε (5) πρώτες παραγράφους του κειµένου «Γιατί τόση νεανική βία;» σε µια παράγραφο  70 – 90 λέξεων.

[Μονάδες 15]

Α2. Ποια είναι η ευθύνη της οικογένειας και του εκπαιδευτικού συστήματος στην εκδήλωση παραβατικών συμπεριφορών της νέας γενιάς; Να απαντήσετε σε μια παράγραφο 60 – 70  λέξεις.

 

[Μονάδες 7]

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2η

Β1. Να επισηµάνετε τους τρόπους ανάπτυξης της 2ης παραγράφου (Δυστυχώς η νεολαία … προκειµένου να την εµπεδώσουν.) του κειµένου και να αιτιολογήσετε την απάντησή σας µε στοιχεία από το κείµενο.

[Μονάδες 3]

Β2. Να ξαναγράψετε τα ακόλουθα ονοµατικά σύνολα, αντικαθιστώντας κάθε φορά την υπογραµµισµένη λέξη µε ένα αντώνυµο: παράνοµης συµπεριφοράς, άµεση σχέση, σύγχρονη οικογένεια, επιθετική συµπεριφορά.

[Μονάδες 2]

Β3. Να αναφέρετε τη νοηματική σημασία που έχουν οι παρακάτω διαρθρωτικές λέξεις του κειμένου: αρχικά, ωστόσο, παράλληλα.

[Μονάδες 3]

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 3η

Γ. Πώς το σχολείο θα µπορούσε να συµβάλει στην αποδυνάµωση των βίαιων συµπεριφορών των νέων; Να γράψετε τις σκέψεις σας σε ένα κείµενο 200  λέξεων, το οποίο θα εκφωνήσετε ως ομιλία σε σχολική εκδήλωση σχετική με τη νεανική βία.

[Μονάδες 20]

Λογοτεχνικό κείµενο

Η παιδική ψυχή διαπλάθεται από το περιβάλλον µέσα στο οποίο µεγαλώνει. Η συµπεριφορά των µεγάλων είναι καθοριστική στη διαµόρφωση του χαρακτήρα τού παιδιού.

«Τα παιδιά µαθαίνουν από τον τρόπο που ζουν», του Ρόναλντ Ράσελ

Αν ένα παιδί ζει µέσα στην κριτική: Μαθαίνει να κατακρίνει.

Αν ένα παιδί ζει µέσα στην έχθρα: Μαθαίνει να καυγαδίζει.

Αν ένα παιδί ζει µέσα στην ειρωνεία: Μαθαίνει να είναι ντροπαλό. Αν ένα παιδί ζει µέσα στην ντροπή: Μαθαίνει να είναι ένοχο.

Αν ένα παιδί ζει µέσα στην κατανόηση: Μαθαίνει να είναι υποµονετικό.

Αν ένα παιδί ζει µέσα στον έπαινο: Μαθαίνει να εκτιµά.

Αν ένα παιδί ζει µέσα στη δικαιοσύνη: Μαθαίνει να είναι δίκαιο.

Αν ένα παιδί ζει µέσα στην ασφάλεια: Μαθαίνει να πιστεύει.

Αν ένα παιδί ζει µέσα στην επιδοκιµασία: Μαθαίνει να έχει αυτοεκτίµηση.

Αν ένα παιδί ζει µέσα στην παραδοχή και φιλία: Μαθαίνει να βρίσκει την αγάπη µέσα στον κόσµο.

Ronald Russel (Lessons from life, 1971)

Δραστηριότητα 1η

Να αναπτύξετε µε δικά σας λόγια σε µια παράγραφο 60 – 80 λέξεων το περιβάλλον µέσα στο οποίο, κατά τον R.Russel, πρέπει να µεγαλώνει ένα παιδί, ώστε να διαµορφώσει σωστή προσωπικότητα.

[Μονάδες 15]

Δραστηριότητα 2η

α. Στο ποίηµα κυριαρχεί το εκφραστικό µέσο των επαναλήψεων. Να ερµηνεύσετε τη λειτουργία τους στο ποίηµα.  [μονάδες 5]

β. Λαμβάνοντας υπόψη το ρηματικό πρόσωπο που κυριαρχεί στο ποίημα, να αιτιολογήσετε τη χρήση του και να  χαρακτηρίσετε το είδος του αφηγητή. [Μονάδες 5]

γ. Να σχολιάσετε το ύφος και τη γλώσσα του ποιήµατος που σας δόθηκε.  [μονάδες 5]

Δραστηριότητα 3η

Για ποιο λόγο, πιστεύετε, οι νέοι ωθούνται  περισσότερο σε σχέση µε τους µεγαλύτερους στην παραβατικότητα; Να γράψετε τις σκέψεις σας σε ένα κείµενο 200  λέξεων.

[Μονάδες 20]

                                                     

ΤΕΡΖΟΠΟΥΛΟΥ ΦΕΝΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ